Κοινοποίηση

Η Αγία Σοφία, ένα σύμβολο του διαθρησκευτικού διαλόγου, τρέπεται βάναυσα σε τζαμί. Αποτελεί μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από το 1985 ως αριστούργημα αρχιτεκτονικής ομορφιάς ενδεικτικό της αλληλεπίδρασης Ευρώπης και Ασίας μέσα στους αιώνες και προστατεύεται από την UNESCO. Εκτός από την άνευ προηγουμένου αλλοίωση που θα υποστεί ένα οικοδόμημα που δεσπόζει στην Κωνσταντινούπολη για περίπου 1500 χρόνια, η ενέργεια αυτή θα επιφέρει τη διεθνή ευθύνη της Τουρκίας που θα παραβιάσει τις Συνθήκες της UNESCO. Η κίνηση αυτή όμως εκτός από μια απαράδεκτη πρακτική που ήδη έχει καταδικάσει η ίδια η UNESCO και ο Ύπατος Εκπρόσωπος για τις Εξωτερικές Σχέσεις Ζοζέπ Μπορέλ, έχει και βαθιά πολιτική σημασία. Το γεγονός αυτό και μια σειρά άλλων αποδεικνύουν τη σταθερή ισλαμοποίηση που ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να επιβάλει καταργώντας το κοσμικό κράτος που ίδρυσε ο Κεμάλ Ατατουρκ.

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Τι μέτρα σκοπεύει να λάβει για να αποτρέψει την απαράδεκτη αυτή απόφαση και πώς θα διασφαλίσει τη διαφύλαξη και μια ουσιαστική πολιτιστική διαχείριση του μνημείου;

2. Δεδομένου ότι ο ναός είναι μουσείο, θεωρεί η Επιτροπή ότι μια παρόμοια ενέργεια θα καλλιεργήσει το θρησκευτικό μίσος και τη μισαλλοδοξία; Aρμόζει σε μια υποψήφια χώρα που πρέπει να σέβεται την πολιτισμική πολυμορφία και τις ευαισθησίες όλων των τμημάτων του πληθυσμού της μια τέτοια ενέργεια;

Alexis Georgoulis (GUE/NGL), Konstantinos Arvanitis (GUE/NGL), Petros Kokkalis (GUE/NGL), Elena Kountoura (GUE/NGL), Stelios Kouloglou (GUE/NGL)

 

Κοινή απάντηση του κ. Várhelyi
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Όπως υπογράμμισε ο ύπατος εκπρόσωπος/αντιπρόεδρος(1), η Αγία Σοφία έχει ισχυρή συμβολική, ιστορική και οικουμενική αξία. Η απόφαση του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί καθώς και η απόφαση του Τούρκου προέδρου να θέσει το μνημείο υπό τη διαχείριση της Προεδρίας Θρησκευτικών Υποθέσεων είναι λυπηρή. Η Τουρκία, ως ιδρυτικό μέλος της Συμμαχίας των Πολιτισμών, έχει δεσμευτεί για την προώθηση του διαθρησκευτικού και του διαπολιτισμικού διαλόγου, καθώς και για την προώθηση της ανεκτικότητας και της συνύπαρξης.

Η Επιτροπή παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση όσον αφορά τα θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία στις περιοχές που βρίσκονται εκτός του αποτελεσματικού ελέγχου της Κυπριακής Δημοκρατίας και αποδίδει μεγάλη σημασία στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Στο πλαίσιο του προγράμματος βοήθειας προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα, χορήγησε περίπου 20 εκατ. ευρώ από το 2012 για τη στήριξη των δραστηριοτήτων της δικοινοτικής τεχνικής επιτροπής για την πολιτιστική κληρονομιά, η οποία περιλαμβάνει τη διατήρηση αρκετών εκκλησιών στις περιοχές που βρίσκονται εκτός του αποτελεσματικού ελέγχου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος χορηγός στο έργο της τεχνικής επιτροπής για την πολιτιστική κληρονομιά.

Η Επιτροπή έχει τονίσει επανειλημμένα, μεταξύ άλλων και στην τελευταία ετήσια έκθεσή της για την Τουρκία(2), ότι η Τουρκία οφείλει να σέβεται το διεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας και να εξομαλύνει τις σχέσεις της με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί την κατάσταση και να εγείρει τις ανησυχίες αυτές στις τουρκικές αρχές.

(1) https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage_en/82728/Turkey:%20Statement%20by%20the%20High%20Representative/Vice-President%20Josep%20Borrell%20on%20the%20decision%20regarding%20Hagia%20Sophia
(2) https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/sites/near/files/20190529-turkey-report.pdf

Κοινοποίηση