| Μία ακόμη υπόθεση καταχρηστικών αγωγών (SLAPPs) εις βάρος δημοσιογράφων και πολιτών, καταγγελθείσα και από το Mapping Media Freedom(1), βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η εταιρεία WRE Hellas έχει καταθέσει σειρά καταχρηστικών αγωγών, με αιτιολογία τη συκοφαντική δυσφήμιση και τη βλάβη των συμφερόντων της, ενάντια σε 27 στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης του Δήμου Μονεμβασίας στη Λακωνία, 2 ενώσεις πολιτών και τουλάχιστον 10 φυσικά πρόσωπα, για τη δημόσια έκφραση αντιρρήσεων σχετικά με την ανέγερση αιολικού πάρκου στην περιοχή, αλλά και δύο ραδιοφωνικούς σταθμούς που τους φιλοξένησαν.
Ακολούθως η εταιρεία κατέθεσε αγωγές κατά του δημοσιογράφου Αναστάσιου Σαράντη, που κάλυψε δημοσιογραφικά τα γεγονότα,(2) και της «Εφημερίδας των Συντακτών» που δημοσίευσε το ρεπορτάζ(3). Εν συνεχεία απέστειλε εξώδικο στον δημοσιογραφικό συνδικαλιστικό φορέα ΕΣΗΕΑ, απειλώντας με εξάντληση των ένδικων μέσων, σε περίπτωση που δεν ανακαλέσει δήλωση στήριξης του μέλους του και καταγγελίας της καταχρηστικής πρακτικής των SLAPP.(4) Ερωτάται η Επιτροπή: 1. Δεδομένων των ανησυχητικών διαστάσεων που έχει λάβει η πρακτική των SLAPP στην Ελλάδα και την Ευρώπη, προτίθεται να επιταχύνει το δεδηλωμένο πλάνο δράσης της για την προστασία της ελευθεροτυπίας και των πολιτών της ΕΕ; 2. Πώς αποτιμά την επίθεση στο πρόσωπο ενός δημοσιογράφου, όχι μόνο μέσω της δικαστικής οδού, αλλά και διά της απειλούμενης απεύθυνσης SLAPP κατά ενός ιστορικού συνδικαλιστικού οργάνου; |
||||||||
|
||||||||
Απάντηση της αντιπροέδρου κ. Jourová εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Οι δημοσιογράφοι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση του δημόσιου διαλόγου, καθώς και στη μετάδοση και την υποδοχή πληροφοριών, απόψεων και ιδεών. Αποτελούν βασικό στοιχείο μιας λειτουργικής δημοκρατίας. Πρέπει να είναι σε θέση να ασκήσουν το επάγγελμά τους με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα και, ως εκ τούτου, πρέπει να προστατεύονται από απειλές και επιθέσεις.
Η Επιτροπή έχει ήδη εκδώσει σύσταση σχετικά με τη διασφάλιση της προστασίας, της ασφάλειας και της ενίσχυσης της θέσης των δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ[1] και προετοιμάζει την ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης με σκοπό τη διασφάλιση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ.
Επί του παρόντος, η Επιτροπή προετοιμάζει ολοκληρωμένη δέσμη νομοθετικών και μη νομοθετικών μέτρων που θα αποσκοπούν στην προστασία των δημοσιογράφων και των υπερασπιστών δικαιωμάτων από καταχρηστικές προσφυγές στη δικαιοσύνη, οι οποίες είναι επίσης γνωστές ως «στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού» (SLAPP). Τα μέτρα αυτά, η έγκριση των οποίων έχει προγραμματιστεί για την άνοιξη του 2022, αποτελούν μέρος των δράσεων που αποσκοπούν στην ενίσχυση της πολυφωνίας και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, οι οποίες κατοχυρώνονται στην ΕΕ σύμφωνα με το σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή δημοκρατία[2]. Ενώ οι μεμονωμένοι δημοσιογράφοι και υπερασπιστές δικαιωμάτων, λόγω της φύσης της δουλειάς τους, είναι μεταξύ των συνηθέστερων στόχων στρατηγικών αγωγών προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού, οι προσφυγές στη δικαιοσύνη αυτού του τύπου συχνά δεν εστιάζονται απλώς σε μεμονωμένα πρόσωπα αλλά εκτείνονται σε μέσα ενημέρωσης, εκδοτικούς οίκους και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.
Επιπλέον, η Επιτροπή παρακολουθεί τις εξελίξεις όσον αφορά την πολυφωνία και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης σε όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, στο πλαίσιο των ετήσιων εκθέσεων για το κράτος δικαίου και της συνέχειας που δίνεται σ’ αυτές. Η έκθεση της Επιτροπής του 2022 για το κράτος δικαίου θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις εξελίξεις που αφορούν την ελευθερία του Τύπου και την ασφάλεια των δημοσιογράφων.
[1] Σύσταση της Επιτροπής σχετικά με τη διασφάλιση της προστασίας, της ασφάλειας και της ενίσχυσης της θέσης των δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [C(2021) 6650 final].
[2] COM(2020) 790 final της 3.12.2020.
