Στην ελληνοτουρκική μεθόριο στον ποταμό Έβρο, 40 αιτούντες άσυλο έχουν εγκλωβιστεί σε νησίδα. Η ελληνική αστυνομία ισχυρίζεται ότι πρόκειται για τουρκικό έδαφος και αρνείται να παράσχει βοήθεια, ενώ η τουρκική υποστηρίζει το αντίθετο[1].
Οι πρόσφυγες πέρασαν στην ελληνική πλευρά στις 14/7, όταν και επαναπροωθήθηκαν από τις ελληνικές αρχές, και αποκλείστηκαν στη νησίδα. Στις 26/7 επιχείρησαν να εισέλθουν στην Τουρκία, όπου φυλακίστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν και αναγκάστηκαν να επιστρέψουν.
Ένα κορίτσι 5 ετών έχασε τη ζωή του από τσίμπημα σκορπιού στη νησίδα και η μητέρα της διατηρεί το πτώμα της στο νερό του ποταμού, προκειμένου να επιβραδύνει τη σήψη. Σε κρίσιμη κατάσταση βρίσκεται και άλλο 9χρονο κορίτσι, ενώ υπάρχουν τρεις έγκυες και αρκετοί που χρήζουν επείγουσας ιατρικής βοήθειας. Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ έκανε επίσης έκκληση[2].
Από τη νησίδα εκπέμπονται κραυγές αγωνίας (βίντεο)[3].
Ερωτάται η Επιτροπή:
1.Θα επέμβει η Frontex προκειμένου να απεγκλωβιστεί η ομάδα των προσφύγων, να τύχει της αναγκαίας ανθρωπιστικής προστασίας και ιατρικής φροντίδας και να εξασφαλιστούν συνθήκες αξιοπρεπούς ταφής για το 5χρονο κορίτσι;
2.Τι πρόκειται να κάνει για να διακοπεί η, κατά παράβαση κάθε διεθνούς νομιμότητας και θεμελιωδών δικαιωμάτων, πρακτική των pushbacks σε χερσαία και θαλάσσια σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας που συνεχίζεται παρά τη διεθνή κατακραυγή;
[1] https://www.change.org/p/39-people-stranded-on-greek-islet-in-evros-river-5-years-old-child-already-died?redirect=false
[2] https://twitter.com/RefugeesMedia/status/1558363463168233473
[3] https://youtu.be/yV0yKCnyxc4
Απάντηση της κ. Johansson εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η Επιτροπή επικοινώνησε με τις ελληνικές αρχές κατά τη διάρκεια του συμβάντος στη νησίδα του ποταμού Έβρου και παρακολούθησε εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις. Ολόκληρη η ομάδα των προσφύγων μεταφέρθηκε στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης Φυλακίου. Σχετικά με την ερώτηση των αξιότιμων κυρίων βουλευτών σχετικά με το έργο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex), η Επιτροπή ζήτησε από τον Οργανισμό να δώσει τις πληροφορίες που ζήτησαν οι κ. βουλευτές. Η Επιτροπή θα αποστείλει στα αξιότιμα μέλη του Κοινοβουλίου την απάντηση του οργανισμού το συντομότερο δυνατόν.
Τα κράτη μέλη υποχρεούνται βάσει του δικαίου της ΕΕ να αποτρέπουν και να αποθαρρύνουν την παράνομη διέλευση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και να διαχειρίζονται τα σύνορά τους σύμφωνα με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Χάρτης), στον οποίο περιλαμβάνεται το δικαίωμα ασύλου και η αρχή της μη επαναπροώθησης. Στο πλαίσιο αυτό, οι ελληνικές αρχές ενημέρωσαν την Επιτροπή σχετικά με τα μέτρα που έλαβαν για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τα θεμελιώδη δικαιώματα. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου, έρευνες από ανεξάρτητες αρχές καθώς και τη δυνατότητα των εισαγγελέων να διερευνούν τις καταγγελίες[1]. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τις ελληνικές αρχές για την παρακολούθηση της προόδου.
Η Επιτροπή βρίσκεται σε στενή επαφή με όλες τις αρμόδιες ελληνικές αρχές για να διασφαλίσει την πλήρη συμμόρφωση με το κεκτημένο της ΕΕ όσον αφορά τη διαχείριση των συνόρων, το άσυλο και την επιστροφή, καθώς και με τις διατάξεις του Χάρτη. Όσον αφορά την Τουρκία, η ΕΕ έχει τονίσει κατηγορηματικά την επείγουσα ανάγκη η Τουρκία να διασφαλίσει τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η ΕΕ θα συνεχίσει να εκφράζει τις ανησυχίες της στους Τούρκους αξιωματούχους σε όλα τα επίπεδα.
[1] Σύμφωνα με τις νέες προτάσεις, οι ελληνικές αρχές θα εργαστούν περαιτέρω σε τρία επίπεδα, με βάση: α) διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου που αφορούν τη διερεύνηση και δίωξη αξιόποινων πράξεων που προκύπτουν στο πλαίσιο επιχειρήσεων της Ελληνικής Αστυνομίας ή της Ελληνικής Ακτοφυλακής, β) έρευνες από ανεξάρτητες αρχές, όπως ο Συνήγορος του Πολίτη και η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, και γ) δυνατότητα διερεύνησης καταγγελιών από εισαγγελείς, κατόπιν σχετικής καταγγελίας ή δημοσιευμάτων του Τύπου και ΜΚΟ. Πιο πρόσφατα, μετά από συζητήσεις μεταξύ της επιτρόπου κ. Johansson και των αρμόδιων υπουργών στην Ελλάδα στις 30 Ιουνίου 2022, οι ελληνικές αρχές ενέκριναν νομικές διατάξεις που περιλαμβάνουν τη θέσπιση θέσης Υπεύθυνου Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (ΥΘΔ) και ειδικής επιτροπής παρακολούθησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων εντός του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Ο υπεύθυνος θεμελιωδών δικαιωμάτων και η επιτροπή θα εξετάσουν τόσο τις καταγγελίες που αφορούν τις επιχειρήσεις στα σύνορα όσο και τις διαδικασίες ασύλου.
