Τον Ιούλιο του 2021, 422 εργαζόμενοι που απασχολούνταν στο εργοστάσιο της GKN Driveline στο Campi Bisenzio (Ιταλία) απολύθηκαν χωρίς προειδοποίηση μετά το κλείσιμο του εργοστασίου τους. Η διαδικασία ενημέρωσης και διαβούλευσης στην οποία συμμετέχει το ευρωπαϊκό συμβούλιο εργαζομένων (ΕΣΕ) αγνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό, γεγονός που καταδεικνύει ελλείψεις στην οδηγία για το ΕΣΕ:
Το ΕΣΕ ενημερώθηκε την ημέρα που ανακοινώθηκε η απόφαση της διοίκησης σχετικά με το κλείσιμο του εργοστασίου. Ως εκ τούτου, τα μέλη του ΕΣΕ δεν ήταν σε θέση να διατυπώσουν γνώμη με ουσιαστικό τρόπο.
Η κεντρική διοίκηση της GKN χρησιμοποίησε έναν περιοριστικό ορισμό των «διακρατικών ζητημάτων» για να παρακάμψει τη διαβούλευση με τα μέλη του ΕΣΕ.
Αυτό δείχνει ότι η οδηγία για το ΕΣΕ δεν επαρκεί όσον αφορά τη διασφάλιση του δικαιώματος των εργαζομένων στην ενημέρωση και τη διαβούλευση, και ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί. Το δικαίωμα προσωρινής αναστολής της απόφασης μιας εταιρείας σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τη διαδικασία ενημέρωσης και διαβούλευσης, η αναθεώρηση του ορισμού του διακρατικού χαρακτήρα ενός ζητήματος και η βελτίωση των εθνικών διαδικασιών για την εφαρμογή των δικαιωμάτων των εργαζομένων είναι απαραίτητα.
Εξετάζει η Επιτροπή το ενδεχόμενο νομοθετικών πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση των ελλείψεων της οδηγίας για το ΕΣΕ, προκειμένου να αποφευχθούν παρόμοιες ακατάλληλες πρακτικές στο μέλλον;
Απάντηση του κ. Schmit εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η οδηγία για τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων παρέχει το νομικό πλαίσιο για διεξαγωγή κοινωνικού διαλόγου σε πολυεθνικές εταιρείες. Η οδηγία μεταφέρεται στο εθνικό δίκαιο από τα κράτη μέλη που φέρουν την πρωταρχική ευθύνη, σύμφωνα με τη δικονομική τους αυτοτέλεια, για την επιβολή των δικαιωμάτων που οι εργαζόμενοι ή οι εκπρόσωποί τους αντλούν από αυτήν. Όταν μια εταιρεία δεν συμμορφώνεται με τις εθνικές διατάξεις εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου, εναπόκειται στις αρμόδιες εθνικές αρχές να διασφαλίζουν την ορθή και αποτελεσματική εφαρμογή της εθνικής νομοθεσίας, λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές περιστάσεις κάθε μεμονωμένης περίπτωσης.
Η Επιτροπή προέβη σε αξιολόγηση της εφαρμογής της οδηγίας το 2018[1]. Η αξιολόγηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα περισσότερα ζητήματα που εντοπίστηκαν αφορούσαν την εφαρμογή των ισχυόντων κανόνων στην πράξη. Σε απάντηση, η Επιτροπή πρότεινε τα ακόλουθα μέτρα: δημιουργία και κοινή χρήση πρακτικού εγχειριδίου για τους επαγγελματίες των ευρωπαϊκών συμβουλίων εργαζομένων, παροχή χρηματοδότησης στους κοινωνικούς εταίρους για τη στήριξη της συγκρότησης και της αποτελεσματικότητας των ευρωπαϊκών συμβουλίων εργαζομένων, διασφάλιση της πλήρους μεταφοράς βασικών διατάξεων της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών.
Η Επιτροπή παρακολουθεί επίσης στενά τις εργασίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την επικείμενη έκθεσή του νομοθετικής πρωτοβουλίας με τίτλο «Αναθεώρηση της οδηγίας για τα ευρωπαϊκά συμβούλια εργαζομένων»[2].
[1] COM(2018) 292 final ( https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=COM:2018:292:FIN ).
[2] 2019/2183(INL).