| Στις 3 Σεπτεμβρίου 2021 εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων νομοσχέδιο που τροποποιεί τις διαδικασίες απέλασης και επιστροφής και που ψηφίστηκε αποκλειστικά από μια πλειοψηφία του κυβερνώντος κόμματος.
Κατά το στάδιο επεξεργασίας του νομοσχεδίου, η Dunja Mijatović, Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις σχετικά με το περιεχόμενό του και ζήτησε κατ΄ουσίαν την απόσυρσή του, καθώς αυτό «δεν είναι συμβατό με τα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα» και «θα παρεμπόδιζε σοβαρά το σωτήριο έργο που επιτελούν οι ΜΚΟ στη θάλασσα και τις δυνατότητές τους να παρακολουθούν την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Αιγαίο». 1. Θεωρεί άραγε η Επιτροπή ότι η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση —και ιδίως το άρθρο 40 αυτής το οποίο εισάγει περιορισμούς απαγορεύοντας ουσιαστικά σε ΜΚΟ να διεξάγουν ή να προσφέρουν βοήθεια σε επιχειρήσεις διάσωσης στη θάλασσα και ποινικοποιώντας τη δράση τους αυτή— είναι συμβατή με την υποχρέωση της ελληνικής κυβέρνησης να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής(1); 2. Προσυπογράφει η Επιτροπή την υποβολιμαία εισαγωγή του άρθρου 40 μετά το πέρας της περιόδου δημόσιας διαβούλευσης; 3. Εκτιμά η Επιτροπή ότι, περιορίζοντας όλες τις σχετικές δράσεις των ΜΚΟ, η ελληνική κυβέρνηση παρεμποδίζει την άσκηση του δικαιώματος παροχής ασύλου, τη διασφάλιση της νομιμότητας σε όλες τις διαδικασίες επιστροφής, καθώς και την αποτροπή των επαναπροωθήσεων και των συστηματικών και σε μεγάλη κλίμακα παράνομων κρατήσεων; |
||
|
||
Konstantinos Arvanitis (The Left), Dimitrios Papadimoulis (The Left), Stelios Kouloglou (The Left), Elena Kountoura (The Left), Cornelia Ernst (The Left), Dietmar Köster (S&D), Domènec Ruiz Devesa (S&D), Tineke Strik (Verts/ALE), Erik Marquardt (Verts/ALE), Ernest Urtasun (Verts/ALE), Clare Daly (The Left), Pernando Barrena Arza (The Left), José Gusmão (The Left), Anne-Sophie Pelletier (The Left), Leila Chaibi (The Left), Marisa Matias (The Left), Sira Rego (The Left), Malin Björk (The Left), Eugenia Rodríguez Palop (The Left), Milan Brglez (S&D), Damien Carême (Verts/ALE), Salima Yenbou (Verts/ALE)
Απάντηση της κ. Johansson εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η Επιτροπή αναγνωρίζει τις ειλικρινείς προσπάθειες των μη κυβερνητικών οργανώσεων (στο εξής: ΜΚΟ) που αποσκοπούν στην πρόληψη της απώλειας ζωών μεταναστών στη θάλασσα και καλεί συνεχώς τα κράτη μέλη και άλλους εμπλεκόμενους φορείς να συμμορφώνονται με το σχετικό νομικό και ανθρωπιστικό πλαίσιο.
Σχετικά με τη δυνατότητα επιβολής προστίμων σε ΜΚΟ που συμμετέχουν σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι το καθήκον παροχής βοήθειας σε πρόσωπα ή πλοία που βρίσκονται σε κατάσταση κινδύνου στη θάλασσα αποτελεί υποχρέωση βάσει του διεθνούς δικαίου και ότι η ανθρωπιστική βοήθεια που προβλέπεται από τον νόμο δεν μπορεί να ποινικοποιείται. Ταυτόχρονα, εναπόκειται στις αρχές των κρατών μελών να συντονίζουν τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες του διεθνούς ναυτικού δικαίου και του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι σημαντικό οι ΜΚΟ που συμμετέχουν σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης να συνεργάζονται με τις εθνικές αρχές κατά την άσκηση των δραστηριοτήτων τους.
Η Επιτροπή έχει επανειλημμένα αναγνωρίσει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει η κοινωνία των πολιτών στην προάσπιση των κοινών αξιών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Παρόλο που οι δραστηριότητες των ιδιωτικών φορέων, συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ, πρέπει να ρυθμίζονται με σκοπό τη διασφάλιση πλήρους διαφάνειας, τυχόν περιορισμοί που επιβάλλονται ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε δραστηριότητα στην Ελλάδα πρέπει να είναι αναγκαίοι, αιτιολογημένοι και αναλογικοί. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί τη μεταφορά του ενωσιακού δικαίου για το άσυλο και τις επιστροφές στο εθνικό δίκαιο, καθώς και την εφαρμογή του, και επαναλαμβάνει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να ενεργούν σε πλήρη συμμόρφωση με το σχετικό διεθνές και ενωσιακό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.
