Σε πρόσφατες αναφορές στα ελληνικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης, συνοδευόμενες από σημαντικό αριθμό μαρτυριών και από οπτικοακουστικό υλικό, γίνεται λόγος για επικίνδυνες πρακτικές όπως η άρνηση διάσωσης διαπλεόντων εν κινδύνω το Αιγαίο σε αναζήτηση ασύλου, καθώς και σε επί τόπου επαναπροωθήσεις ακόμα και με χρήση πλωτών «σκηνών». Οι ελληνικές αρχές αρνούνται αυτές τις κατηγορίες και παραπέμπουν, αντιθέτως, στις διαρκώς αυξανόμενες αριθμητικά διασώσεις ναυαγών.
Τα καταγγελλόμενα, αν είναι αληθή, συνιστούν βαρύτατες παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων, του ενωσιακού και του διεθνούς δικαίου. Αν είναι ψευδή, αποκαλύπτουν άλλη μία πτυχή της τουρκικής προπαγάνδας που επιχειρεί να εκθέσει την Ελλάδα σε ένα ζήτημα με καθαρά ευρωπαϊκή διάσταση, και μάλιστα στην περιοχή όπου βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η επιχείρηση POSEIDON. Προκύπτει, ως εκ τούτου, ανάγκη διενέργειας μιας άμεσης και ενδελεχούς έρευνας των καταγγελιών από τα αρμόδια όργανα.
Σχεδιάζει η Επιτροπή,
1. να ερευνήσει τα καταγγελλόμενα περιστατικά, ώστε, καταλήγοντας σε ένα αντικειμενικό πόρισμα, να εξασφαλίσει τον σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου και τη λογοδοσία των υπευθύνων;
2. να λάβει συγκεκριμένα μέτρα προκειμένου να επιτηρεί καλύτερα την κατάσταση και να εξασφαλίσει την αποφυγή τέτοιων παραβιάσεων ή αμφισβητήσεων στο μέλλον;
3. να καταστήσει προσβάσιμες, σε συνεργασία με τον Frontex, τις λεπτομέρειες οποιωνδήποτε αναφορών σε περιστατικά των οποίων έχουν υπάρξει μάρτυρες μέλη του προσωπικού του Οργανισμού;
Απάντηση της κ. Johansson
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η Επιτροπή είναι ενήμερη για τις αναφορές σχετικά με επαναπροωθήσεις και επί τόπου επιστροφές που εικάζεται ότι έλαβαν χώρα.
Δυνάμει του ενωσιακού δικαίου, τα κράτη μέλη έχουν το δικαίωμα και την υποχρέωση να προστατεύουν τα εξωτερικά σύνορα εμποδίζοντας τις μη εξουσιοδοτημένες εισόδους. Τα μέτρα που λαμβάνονται πρέπει να είναι αναλογικά και να συμμορφώνονται με το σχετικό ενωσιακό και διεθνές δίκαιο, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται υποχρεώσεις σχετικά με την πρόσβαση σε διεθνή προστασία και την αρχή της μη επαναπροώθησης, όπως κατοχυρώνονται, μεταξύ άλλων, στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Επιπλέον, οι εθνικές αρχές πρέπει να διενεργούν όλες τις επιστροφές των παράνομα διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών με πλήρη σεβασμό του ενωσιακού και του διεθνούς δικαίου. Η Επιτροπή αναμένει από τις εθνικές αρχές να διερευνήσουν όλες τις εικαζόμενες επαναπροωθήσεις ώστε να διαπιστωθούν τα γεγονότα, να δώσουν την αρμόζουσα συνέχεια σε κάθε αξιόποινη πράξη που ενδεχομένως θα διαπιστωθεί, και να παρακολουθούν σε συνεχή βάση την κατάσταση στα σύνορα, διασφαλίζοντας τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ακόμα, η Επιτροπή εξετάζει τρόπους με τους οποίους θα βελτιωθεί η παρακολούθηση του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων στα εξωτερικά σύνορα, στο πλαίσιο του νέου συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο. Οι αναφορές περιστατικών που σημειώνονται κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων υπό την ηγεσία του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) υπάγονται στην αρμοδιότητα του Frontex και εμπίπτουν στο πεδίο των κανόνων διαφάνειας. Επιπλέον, το συμβουλευτικό φόρουμ που παρέχει ανεξάρτητες συμβουλές στον Frontex σε θέματα θεμελιωδών δικαιωμάτων έχει το δικαίωμα έγκαιρης και αποτελεσματικής πρόσβασης σε όλες τις πληροφορίες που αφορούν τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων(1). |
||
|