Η οδική ασφάλεια στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να θεωρείται κεκτημένο κοινωνικό αγαθό και ατομικό δικαίωμα. Επιβάλλεται τούτο από τους γενικούς κανόνες και όρους των Συνθηκών και του Κοινωνικού Χάρτη. Θα πρέπει να αποτελεί, άλλωστε, θεμελιώδες στοιχείο κάθε κοινωνικού σχηματισμού που θέλει να ευημερεί σε συνθήκες ασφάλειας και σεβασμού στη ζωή. Η σκανδαλώδης προσπάθεια επικράτησης της uber ως πλατφόρμας οργάνωσης των μεταφορών είναι γνωστή. Στην Ελλάδα επιχειρήθηκε να εκτοπιστεί και να αφανιστεί ο επαγγελματικός κλάδος των ταξί. Ο τρόπος λειτουργίας που οργανώνεται από αυτή την πλατφόρμα δεν εγγυάται ούτε τη βέλτιστη τεχνική κατάσταση των οχημάτων ούτε την οδηγική ικανότητα και υγεία των οδηγών τους. Στο μεταξύ, διαφαίνεται πρόθεση να επιβληθεί η ηλεκτροκίνηση στα ταξί, χωρίς οικονομική υποστήριξη των επαγγελματιών, καθώς αυτοί θα κληθούν να επιβαρύνονται την υπέρογκη δαπάνη απόκτησής τους και τη συχνή αντικατάσταση των συσσωρευτών.
Ερωτάται η Επιτροπή ποια μέτρα θα λάβει ώστε:
1.Τα οχήματα που εξυπηρετούν συγκοινωνιακές ανάγκες μαζικής μεταφοράς να τηρούν τις προδιαγραφές ασφαλούς κυκλοφορίας και να εκπληρώνουν τις προϋποθέσεις οδηγικής ικανότητας και υγείας των οδηγών τους.
2.Να χρηματοδοτούνται για την αγορά οχημάτων νέας τεχνολογίας και αντικατάστασης συσσωρευτών οι ιδιοκτήτες των οχημάτων που επιβάλλεται να αντικατασταθούν.
3.Να αποτραπεί η νόθευση του ανταγωνισμού λόγω της επιχειρούμενης επεκτατικής οργάνωσης των συγκοινωνιών μεταφοράς μέσω πλατφόρμας.
Απάντηση της κ. Vălean εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
1. Κατ’ εφαρμογή της προσέγγισης του «ασφαλούς συστήματος»[1], η ασφάλεια όλων των οχημάτων διασφαλίζεται μέσω κανόνων έγκρισης τύπου και απαιτήσεων τακτικού τεχνικού ελέγχου. Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ[2], τα ταξί, τα λεωφορεία και τα πούλμαν υπόκεινται σε συχνότερους περιοδικούς ελέγχους από ό,τι τα ιδιωτικά αυτοκίνητα. Τα λεωφορεία και τα πούλμαν υπόκεινται επίσης σε τεχνικές οδικές επιθεωρήσεις[3]. Η Επιτροπή βρίσκεται σε φάση αξιολόγησης των εν λόγω οδηγιών και σχεδιάζει να προτείνει την αναθεώρησή τους το 2023 με σκοπό τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Δεν υπάρχουν ειδικοί κανόνες σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με την ικανότητα και την υγεία των οδηγών ταξί[4].
2. Όσον αφορά πιθανές πρωτοβουλίες σε κράτη μέλη ή σε πόλεις σχετικά με τη μετάβαση σε ηλεκτρικά ταξί, η Επιτροπή έχει καταρτίσει δέσμη χρηματοδοτικών προγραμμάτων για την περίοδο 2021-2027, όλα σύμφωνα με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας. Σχετικές επενδύσεις για την ανάπτυξη εναλλακτικών καυσίμων μπορούν, για παράδειγμα, να υποστηριχθούν στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», των αντίστοιχων εθνικών σχεδίων υλοποίησης του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, του InvestEU, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του Ταμείου Συνοχής.
3. Οι «ψηφιακές πλατφόρμες μεταφορών» (DTP) ή οι εταιρείες μεταφοράς επιβατών λειτουργούν με οχήματα ιδιωτικής μίσθωσης με οδηγό (PHV) και/ή με ταξί. Ως εκ τούτου, τα ταξί και οι «DTP» μπορούν επίσης να συνεργάζονται. Τα κράτη μέλη είναι αρμόδια για τη ρύθμιση των τοπικών επιβατικών μεταφορών κατά παραγγελία. Η Επιτροπή παρακολουθεί την αυστηρή συμμόρφωση με τους κανόνες ανταγωνισμού στον τομέα αυτό και εξέδωσε πρόσφατα κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις συλλογικές συμβάσεις από μεμονωμένους αυτοαπασχολούμενους, συμπεριλαμβανομένων των οδηγών που εργάζονται μέσω πλατφορμών μεταφοράς επιβατών[5].
Η Επιτροπή δεν σχεδιάζει να προτείνει επιπλέον νομοθετικές διατάξεις στον τομέα αυτό. Πρόσφατα δημοσίευσε ανακοίνωση[6] για την παροχή καθοδήγησης στα κράτη μέλη σχετικά με τη συμμόρφωση της νομοθεσίας τους με τις Συνθήκες της ΕΕ.
[1] COM(2018) 293 final· SWD(2019) 283 final.
[2] Οδηγία 2014/45/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Απριλίου 2014, για τον περιοδικό τεχνικό έλεγχο των μηχανοκίνητων οχημάτων και των ρυμουλκουμένων τους και για την κατάργηση της οδηγίας 2009/40/ΕΚ.
[3] Οδηγία 2014/47/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Απριλίου 2014, σχετικά με την τεχνική οδική επιθεώρηση της καλής τεχνικής κατάστασης των οχημάτων επαγγελματικής χρήσεως που κυκλοφορούν στην Ένωση και την κατάργηση της οδηγίας 2000/30/ΕΚ.
[4] Οδηγία 2006/126/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, για την άδεια οδήγησης.
[5] Δελτίο Τύπου αριθ. IP/22/5796 της 29ης Σεπτεμβρίου 2022, «Αντιμονοπωλιακή νομοθεσία: Η Επιτροπή εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές για τις συλλογικές συμβάσεις από μεμονωμένους αυτοαπασχολούμενους».
[6] Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εύρυθμη λειτουργία και τη βιωσιμότητα των τοπικών επιβατικών μεταφορών κατά παραγγελία (ταξί και οχήματα ιδιωτικής μίσθωσης), ΕΕ C 62 της 4.2.2022, σ. 1.
