Το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (FEAD), χρηματοδοτούμενο από πόρους του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ESF), ενισχύει τις ευρωπαϊκές χώρες ώστε να παρέχουν τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης στους απόρους, στηρίζοντας την έξοδό τους από τη φτώχεια και επικουρώντας την κοινωνική τους ένταξη.
Στη διάρκεια της πανδημίας, η συγκεκριμένη δράση έχει αποκτήσει πρόσθετο προορισμό και βαρύτητα. Η εκτέλεση της διανομής στην Ελλάδα έχει ανατεθεί από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Ασφαλίσεων σε 57 Κοινωνικές Συμπράξεις με επικεφαλής Δήμους ή Περιφέρειες.
Παρά το γεγονός ότι μοναδικό επίσημο κριτήριο για την επιλογή των ωφελούμενων είναι η φτώχεια, από το έτος 2020 έχει εμφανιστεί στην Ελλάδα ένα φαινόμενο τοπικών διακρίσεων και αποκλεισμών. Σε ορισμένους Δήμους (Σερρών, Καβάλας) η διανομή έχει αποκλειστεί, ενώ στην Περιφέρεια Θεσσαλονίκης επλήγησαν περισσότερο οι φτωχότεροι δυτικοί Δήμοι (Αμπελοκήπων Μενεμένης, Ευόσμου-Κορδελλιού, Νεάπολης-Συκεών και Παύλου Μελά). Γενικώς παρατηρείται ανισοκατανομή σε βάρος των φτωχότερων.
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει, με βάση τον έλεγχο και την αξιολόγηση του συγκεκριμένου προγράμματος, ώστε να εκπληρώνεται ο στόχος του χωρίς διακρίσεις και ανισοκατανομές;
2. Έχουν αναπτυχθεί, παράλληλα με την παροχή ειδών πρώτης ανάγκης, και άλλα, συνοδευτικά μέτρα κοινωνικής ένταξης και στήριξης;
3. Εφαρμόζεται στην Ελλάδα το σύστημα χορήγησης προπληρωμένων καρτών (vouchers) στους δικαιούχους που εξασφαλίζει δικαιότερη κατανομή και ευκολότερο έλεγχο;
Απάντηση του κ. Schmit
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
Το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ) υποστηρίζει τις δράσεις των χωρών της ΕΕ για την παροχή επισιτιστικής και/ή βασικής υλικής συνδρομής σε απόρους. Για την περίοδο 2021-2027 θα αποτελέσει μέρος του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+). Στην Ελλάδα το ΤΕΒΑ υλοποιείται μέσω δικτύου 57 συμπράξεων, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών και περιφερειακών αρχών και των τοπικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Όλες οι συμπράξεις ακολουθούν κοινές αρχές και κανόνες, ενώ μια επιγραμμική πλατφόρμα, ελεγχόμενη σε κεντρικό επίπεδο, χρησιμοποιείται για τον προγραμματισμό της διανομής και βοηθά να εξασφαλιστεί ότι όλοι οι δικαιούχοι αντιμετωπίζονται ισότιμα και με διαφάνεια, χωρίς διακρίσεις. Η ενδιάμεση επανεξέταση του ΤΕΒΑ από την Επιτροπή το 2019 δεν εντόπισε ζητήματα διακρίσεων στην Ελλάδα.
Το επιχειρησιακό πρόγραμμα του ΤΕΒΑ στην Ελλάδα περιλαμβάνει συνοδευτικά μέτρα όπως η ψυχοκοινωνική στήριξη ή οι υπηρεσίες κοινωνικής ένταξης για ευάλωτες ομάδες και παιδιά. Πρόσφατα υλοποιήθηκαν δράσεις για την αντιμετώπιση των αναγκών των συμμετεχόντων που προέκυψαν από την πανδημία και κατέδειξαν την αποτελεσματική και ταχεία προσαρμογή στις δύσκολες συνθήκες. 35 257 συμμετέχοντες υποστηρίχτηκαν μέσω 159 διαφορετικών συνοδευτικών μέτρων. Η Ελλάδα έχει επίσης δημιουργήσει στενούς δεσμούς μεταξύ των συμπράξεων του ΤΕΒΑ και του προσφάτως συσταθέντος δικτύου κοινοτικών κέντρων με τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.
Κατά την περίοδο 2014-2020 η Ελλάδα αποφάσισε να μην εκδώσει κουπόνια ή προπληρωμένες κάρτες στους συμμετέχοντες, ενώ τα σχέδια για την περίοδο 2021-27 δεν έχουν ακόμη υποβληθεί.
