Το 2020, ο Josep Borrell, Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, διέψευσε ότι ο Frontex ανταλλάσσει πληροφορίες επιχειρησιακής φύσης με τη λιβυκή Ακτοφυλακή.
Εντούτοις, υπάρχουν επισήμως καταγεγραμμένες ανταλλαγές αυτού του είδους μεταξύ 2017 και 2019, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων των υπηρεσιών συγχώνευσης EUROSUR – «Εναέρια επιτήρηση πολλαπλών σκοπών» (MAS).
Πρόσφατα, η κ. Dunja Mijatović, Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης αρμόδια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δημοσίευσε έκθεση με την οποία επικρίνονται οι πρακτικές εξωτερικής ανάθεσης που εφαρμόζουν τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη για να εμποδίσουν τις ΜΚΟ στο έργο τους, επιτρέποντας σε πολιτοφυλακές και ακτοφυλακές χωρών διέλευσης, όπως είναι η Λιβύη, να διεκπεραιώνουν επαναπροωθήσεις.
Ερωτάται η Επιτροπή τα εξής:
1. Με ποιους τρόπους συντονίζουν τις ενέργειές τους Frontex και κρατικοί μηχανισμοί εμπλεκόμενοι σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στην Κεντρική Μεσόγειο προκειμένου να προλαμβάνονται τραγωδίες όπως το ναυάγιο της περασμένης εβδομάδας;
2. Σχεδιάζεται άραγε κάποια πρωτοβουλία για να ανασταλεί η καταχώριση της λιβυκής «Ζώνης Έρευνας και Διάσωσης» στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό, δεδομένου ότι δεν συμμορφώνεται ούτε με τα διεθνή πρότυπα ούτε με τις υποχρεώσεις οποιουδήποτε μεμονωμένου κράτους να σέβεται το δικαίωμα ασύλου και το δίκαιο της θάλασσας;
3. Πρόσφατες δηλώσεις του διοικητή της EUNAVFOR MED IRINI – συνδεδεμένης επί μονίμου βάσεως με τον FRONTEX – αφήνουν να εννοηθεί ότι υπάρχει στενή σχέση συνεργασίας με την ίδια ακτοφυλακή που επανέφερε τον διοικητή Bija, ύποπτο συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση. Ποιες δράσεις στον τομέα της εκπαίδευσης βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη και ποιες επιχειρησιακές σχέσεις παραμένουν ενεργές;
Konstantinos Arvanitis (The Left), Marisa Matias (The Left), José Gusmão (The Left), Clare Daly (The Left), Mick Wallace (The Left), Niyazi Kizilyürek (The Left), Giorgos Georgiou (The Left), Pernando Barrena Arza (The Left), Bettina Vollath (S&D), Dietmar Köster (S&D), Sira Rego (The Left), Nikolaj Villumsen (The Left), Vilija Blinkevičiūtė (S&D), Karen Melchior (Renew), Eugenia Rodríguez Palop (The Left), Rosa D’Amato (Verts/ALE), Stelios Kouloglou (The Left), Anne-Sophie Pelletier (The Left)
Απάντηση της κ. Johansson
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
Η Επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για την απώλεια ανθρώπινων ζωών και την πεποίθησή της ότι η διάσωση ζωών στη θάλασσα αποτελεί ηθικό καθήκον και νομική υποχρέωση των κρατών μελών βάσει του διεθνούς δικαίου. Ο συντονισμός των επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης εμπίπτει στην αρμοδιότητα των εθνικών αρχών, χωρίς επιχειρησιακή συμμετοχή της Επιτροπής.
Όσον αφορά τη ζώνη έρευνας και διάσωσης της Λιβύης, η Επιτροπή δεν έχει αρμοδιότητα σε ζητήματα δήλωσης ή καθορισμού τέτοιων ζωνών.
Η κατάρτιση της ακτοφυλακής της Λιβύης εντάσσεται στις δραστηριότητες της εντολής της επιχείρησης EUNAVFOR MED Irini, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη συμμόρφωση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, υπό την προϋπόθεση ότι οι αρχές της Λιβύης θα χορηγήσουν την απαραίτητη άδεια. Κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στην Τρίπολη της Λιβύης, η επίτροπος Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ υπογράμμισε τη θεμελιώδη σημασία των κοινών προσπαθειών για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών, στόχος τον οποίο συμμερίζεται η νέα προσωρινή εκτελεστική εξουσία ενότητας της Λιβύης. Το ζήτημα αυτό θα παρακολουθείται στενά τους επόμενους μήνες.
Επιπλέον, η ερώτηση που έθεσαν οι κ. βουλευτές όσον αφορά τον συντονισμό μεταξύ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) και των αρμόδιων αρχών των παράκτιων κρατών της Κεντρικής Μεσογείου εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Frontex. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ζήτησε από τον Οργανισμό να παράσχει τα στοιχεία που του ζητήθηκαν και θα αποστείλει την απάντηση του Οργανισμού στους κ. βουλευτές μόλις αυτή καταστεί διαθέσιμη.
