Στις 27.3.2023 κυκλοφόρησε στον ελληνικό Τύπο[1]εξώδικη δήλωση παραίτησης της Γενικής Διευθύντριας του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, κ. Φουντοπούλου, προς την Υπουργό Παιδείας, κ. Κεραμέως. Μεταξύ των αποκαλύψεων για τις αιτίες που την εξανάγκασαν σε παραίτηση, ειδικό και ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ενωσιακή αρμοδιότητα παρουσιάζουν τα εξής διαλαμβανόμενα:
«α) η παραβίαση του ευρωπαϊκού οδηγού διαχείρισης του Erasmus, η οποία μπορεί να διαπιστωθεί και μέσω της ευρωπαϊκής πλατφόρμας καταγραφής και παρακολούθησης της διαχείρισης και να επιφέρει … σοβαρές συνέπειες στη διαχείριση των σχεδίων,
β) οι υλοποιήσεις προγραμμάτων που αξιοποιούν ευρωπαϊκά κονδύλια μέσω των οποίων πληρώνονται παρατύπως πέντε συνολικά σύμβουλοι του ΔΣ χωρίς προκήρυξη, …
δ) οι μη συμβατές, σύμφωνα με όσα ορίζει ο ευρωπαϊκός οδηγός, αξιολογήσεις των υποβληθέντων σχεδίων από αξιολογητές μη συναφών γνωστικών αντικειμένων, οι οποίοι ορίζονται από το ΔΣ χωρίς σχετική προκήρυξη και χωρίς αιτιολόγηση της επιλογής τους, …
στ) οι συνεδριάσεις του ΔΣ χωρίς διαδικασίες διασφάλισης της εγκυρότητας … ενός Δημόσιου Φορέα που διαχειρίζεται μεγάλα χρηματικά, ευρωπαϊκά ποσά.»
Αναμενόμενα, εντονότατη ανησυχία προκαλούν οι σοβαρότατες καταγγελίες της ίδιας της επικεφαλής κρατικού ιδρύματος περί επανειλημμένων παραβιάσεων του δικαίου της Ένωσης και περί συστηματικής διασπάθισης ευρωπαϊκών πόρων με μεθοδεύσεις αδιαφάνειας.
Ερωτάται η Επιτροπή:
Πότε και πώς προτίθεται να ενεργήσει ενόψει των προαναφερθέντων, ώστε να διερευνήσει σε βάθος την υπόθεση και να προστατεύσει αποτελεσματικά τους ενωσιακούς πόρους από κακοδιαχείριση;
[1] https://www.news247.gr/paideia/paraitisi-vomva-tis-genikis-dieythyntrias-toy-idrymatos-kratikon-ypotrofion.9986855.html
Απάντηση του αντιπροέδρου κ. Σχοινά εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) είναι ένας από τους δύο εθνικούς οργανισμούς που είναι αρμόδιοι για την υλοποίηση του προγράμματος Erasmus+ στην Ελλάδα. Το ΙΚΥ συμμετέχει στη διαχείριση των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών προγραμμάτων από το 1987 και τώρα υλοποιεί το πρόγραμμα Erasmus+ στους τομείς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, της σχολικής εκπαίδευσης και της εκπαίδευσης ενηλίκων.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται σε επαφή με τον εν λόγω εθνικό οργανισμό μετά την παραίτηση της κ. Φουντοπούλου. Στις 3 Απριλίου 2023 ο πρόεδρος του ΙΚΥ, κ. Κουτσιλιέρης, δημοσίευσε επίσημη δήλωση[1] στην οποία αντικρούει τους ισχυρισμούς της κ. Φουντοπούλου.
Σύμφωνα με τους κανόνες για την έμμεση διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ και τον κανονισμό για το Erasmus+[2], οι εθνικοί οργανισμοί είναι επιφορτισμένοι με την εκτέλεση των κονδυλίων του προγράμματος. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της και έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί ένα σύνολο εργαλείων για την εποπτεία και την παρακολούθηση της υλοποίησης του προγράμματος (οι εθνικοί οργανισμοί υπόκεινται σε τακτικούς ελέγχους και εποπτικές επισκέψεις, οι οποίες συμπληρώνουν τις συνήθεις ετήσιες υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων από τους εθνικούς οργανισμούς και τις εθνικές αρχές). Κατά την τελευταία εποπτική επίσκεψη της Επιτροπής στο ΙΚΥ, τον Νοέμβριο του 2022, δεν εντοπίστηκαν κρίσιμα ζητήματα.
Η Επιτροπή αναλύει επί του παρόντος την κατάσταση μαζί με τα έγγραφα που υπέβαλε το ΙΚΥ στο πλαίσιο των τακτικών υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων. Με βάση την ανάλυση αυτή, εάν προκύψουν υπόνοιες κακοδιαχείρισης, η Επιτροπή θα λάβει διορθωτικά μέτρα όπως ορίζεται στις συμφωνίες συνεισφοράς με τους εθνικούς οργανισμούς, κατά περίπτωση, για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ. Όταν η Επιτροπή λαμβάνει γνώση τυχόν εικαζόμενων περιπτώσεων απάτης, διαφθοράς ή οποιασδήποτε άλλης παράνομης δραστηριότητας εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ, ενημερώνει την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης και, κατά περίπτωση, την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.
[1] https://www.iky.gr/el/anakoinoseis/item/4121-anakoinosi-tou-idrymatos-kratikon-ypotrofion.
[2] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX:32013R1288
