Ένας Έλληνας δημοσιογράφος-ερευνητής, συνεργάτης της ειδησεογραφικής ιστοσελίδας news247.gr, κλήθηκε πρόσφατα από την εισαγγελία του Πειραιά, για να δώσει ανωμοτί εξηγήσεις σχετικά με την κατάληψη της Ιωνίδειου Σχολής (πρότυπου δημόσιου σχολείου της υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) τον Σεπτέμβριο του 2020[1].
Η εισαγγελία ερευνά αν συντρέχει λόγος για απαγγελία κατηγοριών περί ηθικής αυτουργίας στην τέλεση αδικήματος[2] και περί διέγερσης σε διάπραξη εγκλημάτων[3].
Με δεδομένα το ότι το σχετικό ρεπορτάζ παρέθετε μόνο τα γεγονότα, χωρίς να εκφέρει οποιαδήποτε υποκειμενική άποψη για την κατάληψη, αλλά και το ότι ο νόμος 2811/2000 που παρατίθεται στην κλήτευση έχει καταργηθεί από τις 11/05/16 με το άρθρο 45 παράγραφος 2 του νόμου 4386/2016, όπως ρητώς αναφέρεται στην επίσημη μηχανή αναζήτησης της ελληνικής νομοθεσίας[4],
ερωτάται η Επιτροπή:
1.Είναι συμβατό με τη δημοκρατική λειτουργία ενός κράτους μέλους της Ένωσης το ενδεχόμενο να αποτελεί το λειτούργημα της καταγραφής γεγονότων, στο πλαίσιο της ερευνητικής δημοσιογραφίας, ηθική αυτουργία σε έκνομες πράξεις;
2.Θεωρεί ότι είναι θεμιτό η αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων και η εκκόλαψη νέων ποινικών διώξεων στους κόλπους της δημοσιογραφίας να εναποτίθεται στην ανεξάρτητη δικαιοσύνη, και μάλιστα σε μια χώρα μέλος της Ένωσης που κατρακυλάει διαρκώς στην παγκόσμια κατάταξη για την ελευθερία του Τύπου;
[1] https://www.news247.gr/koinonia/protofanes-klithikame-se-anomoti-exigiseis-apo-eisaggelea-gia-reportaz.9496126.html
[2] Νόμος2811/2000
[3] Ποινικός κώδικας, άρθρο 184.
[4] https://www.kodiko.gr/nomothesia/document/189675/nomos-2811-2000
Απάντηση της αντιπροέδρου κ. Jourova εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η Επιτροπή δεσμεύεται να διαφυλάξει τα ελεύθερα και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, τα οποία διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο σε κάθε δημοκρατία και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του συστήματος του κράτους δικαίου. Οι δημοσιογράφοι πρέπει να είναι σε θέση να ασκούν το έργο τους ελεύθερα και με ασφάλεια προκειμένου να διασφαλίζουν ότι οι πολίτες της ΕΕ έχουν πρόσβαση σε αμερόληπτες πληροφορίες.
Η Επιτροπή δεν έχει γενικό δικαίωμα παρέμβασης σε μεμονωμένες ποινικές, αστικές ή διοικητικές υποθέσεις ενώπιον εθνικών δικαστηρίων ή άλλων εθνικών αρχών. Η ανάλυση των πραγματικών περιστατικών και η εκδίκαση επιμέρους υποθέσεων υπάγονται στην αρμοδιότητα των εθνικών δικαστηρίων, εν προκειμένω του ελληνικού δικαστικού συστήματος.
Η Επιτροπή αναμένει από τα κράτη μέλη να συνδράμουν στη δημιουργία περιβάλλοντος ευνοϊκού για τα μέσα ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους, και παρακολουθεί τις εξελίξεις όσον αφορά την πολυφωνία και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης για το κράτος δικαίου και της συνέχειας που δίνεται σε αυτή[1]. Η έκθεση της Επιτροπής του 2022 για το κράτος δικαίου θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις εξελίξεις που αφορούν την ελευθερία του Τύπου και την ασφάλεια των δημοσιογράφων. Η έκθεση θα περιλαμβάνει επίσης ειδικές συστάσεις προς τα κράτη μέλη.
Επιπλέον, η Επιτροπή έχει εκδώσει σύσταση σχετικά με τη διασφάλιση της προστασίας, της ασφάλειας και της ενδυνάμωσης των δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης[2] και προετοιμάζει ευρωπαϊκό νόμο για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης με σκοπό τη διασφάλιση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και της πολυφωνίας στην εσωτερική αγορά.
[1] https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/2021_rolr_country_chapter_greece_el.pdf
[2] Σύσταση της Επιτροπής σχετικά με τη διασφάλιση της προστασίας, της ασφάλειας και της ενίσχυσης της θέσης των δημοσιογράφων και άλλων επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, C(2021) 6650 final.
