Μία περίεργη υπόθεση «ανάθεσης» από την Ελληνική Πoλιτεία απασχολεί τις τελευταίες ημέρες την μειοψηφία των ΜΜΕ που δεν βρίσκονται υπό τον ασφυκτικό έλεγχο της λίστας «λίστας Πέτσα» και του Μαξίμου: Η κρυφή συμφωνία με την Palantir, την διαβόητη εταιρεία επεξεργασίας δεδομένων, δεν φαίνεται να είναι μια απλή επιτελικη μπίζνα, από αυτές που βλέπουμε καθημερινά ενάμισι χρόνο τώρα. Ποια δεδομένα δίνονται στην εταιρεία, και ποια επεξεργασία υφίστανται από αυτήν;
Στην υπόθεση και τις σκοτεινές προεκτάσεις της αναφέρθηκε ο Κώστας Αρβανίτης στη διαδικτυακή εκδήλωση της Νομαρχιακής Επιτροπής Ανασυγκρότησης Αχαΐας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία με θέμα την Νέα Πραγματικότητα που διαμορφώνει η Τηλεργασία.
Στην εκδήλωση συμμετείχε η Τομεάρχης Εργασίας και Βουλευτής Β1 Βόρειου Τομέα Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Αντώνης Μπόγρης, ο Γενικός Γραμματέας της Ομοσπονδίας Υπαλλήλων ΟΑΕΔ, Κώστας Τηλιγάδας και η Επιθεωρήτρια Εργασίας, μέλος του ΓΣ της ΑΔΕΔΥ και μέλος στη Γραμματεία Ισότητας της ΑΔΕΔΥ, Σταυρούλα Παπαδημητρίου.
Στη συζήτηση παρενέβησαν η Σία Άναγνωστοπούλου, Βουλευτής Αχαΐας και Τομεάρχης Πολιτισμού και Αθλητισμού του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, καθώς και ο Κώστας Μάρκου, Βουλευτής Αχαΐας ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Θάνος Χριστακόπουλος.
Ακολουθεί η παρέμβαση του Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία / The Left, Κώστα Αρβανίτη:
Αν μου ζητούσατε να πω μια φράση και να κλείσω, ώστε να απαντήσουμε στις ερωτήσεις των ανθρώπων που μας παρακολουθούν, θα σας έλεγα μόνο ότι ο τίτλος της αποψινής εκδήλωσης τα λέει όλα:
“Η Νέα Πραγματικότητα”. Αυτό είναι η τηλεργασία. Δεν είναι “ένα φάντασμα που πλανάται πάνω από την Ευρώπη”, δεν είναι ο «διάβολος», δεν είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπίσουμε φοβικά.
Καταρχήν είναι αποτέλεσμα της Γνώσης, της Επιστήμης, και η Αριστερά ήταν πάντα με τη Γνώση. Αυτή είναι και η πρωτοπορία της Αριστεράς.
Ετσι λοιπόν, το θέμα δεν είναι να αποτρέψουμε κάτι, είναι να δημιουργήσουμε κανόνες, διότι υπάρχουν πράγματα που είναι τρομακτικά.
Να ρυθμίσουμε τις παραμέτρους ώστε, όχι μόνο να διατηρηθούν τα δικαιώματα του εργαζόμενου, αλλά να μπουν περισσότερα ζητήματα δικαιωμάτων και συμμετοχής στον πλούτο.
Είναι δυνατόν να μένουμε αμυντικά στο αίτημα «8ώρες δουλειά – 8 ώρες ξεκούραση – 8 ώρες διασκέδαση»; Δεν πρέπει να πάμε σε ένα άλλο πλαίσιο με τις νέες συνθήκες, καθώς οι μηχανές είναι αυτές που πρέπει να εξυπηρετούν τις ανθρώπινες ανάγκες, να πάμε σε έξι ώρες δουλειά, με μεγαλύτερα μεροκάματα για να πάρουμε κι εμείς αυτό που μας αναλογεί από την υπεραξία του πλούτου που παράγουμε οι άνθρωποι;
Τα κρίσιμα σημεία της τηλεργασίας τα έχουμε θίξει πολλές φορές, και στην εκδήλωση που κάναμε μαζί με την Τομεάρχη Εργασίας Μαριλίζα Ξενογιαναννκοπούλου, και στην ευρωομάδα μας, και στην ευρωβουλή, και μέσα από ψηφίσματα και από τροπολογίες και από ομάδες εργασίας. Το θέμα τρέχει με πολύ γρήγορους ρυθμούς στην ΕΕ
Και είμαι σίγουρος ότι οι συνομιλητές μου θα έχουν ολόκληρη τη λίστα με τους κινδύνους της απομόνωσης, της υπερεργασίας, της αδιάκριτης “σκλαβιάς” στον υπολογιστή, χωρίς ωράριο και δυνατότητα αποσύνδεση. Αυτό το θέμα, της αποσύνδεσης, είναι αυτό που συζητάμε σήμερα στην ΕΕ.
Εγώ θα ήθελα να επισημάνω – ώστε να φωτίσουμε μαζί – δύο σημεία:
Το ένα είναι οι νέες μορφές εργασίας που εκδηλώνονται με την υπενοικίαση ενός εργαζόμενου από μία εταιρεία σε μια άλλη! Αυτό που χαριτωμένα ονομάζεται sharing economy (σέρινγκ ικόνομι) επειδή, προφανώς, το να μοιράζεσαι είναι καλό πράγμα, αρκεί αυτό που μοιράζεσαι να είναι ΔΙΚΟ ΣΟΥ!
Το να έχεις όμως έναν εργαζόμενο, στο σπίτι του πλέον λόγω Covid και τηλεργασίας, και να τον παραχωρείς σε μια άλλη εταιρεία, με το αζημίωτο φυσικά, επειδή σου βγήκε “αστέρι” και είναι πολύ παραγωγικός…
Και φυσικά, χωρίς ο ίδιος να οφελείται επιπλέον, από αυτή τη δοσοληψία, ούτε καν να ερωτάται!
Πείτε μου, σε τι ακριβώς διαφέρει αυτή η πρακτική από τη σκλαβιά στις φυτείες του αμερικάνικου νότου; Και τι πρέπει να περιμένουμε μετά; Δημοπρασίες εργαζομένων; Παζάρια; “Πάρε, πάρε πάρε, εδώ ο καλός προγραμματιστής, δεν έχει οικογένεια, ανήλικα παιδιά να τον ζαλίζουν, σύντροφο να τον απασχολεί, δε σπάει δε χαλάει;”
Η τηλεργασία, όπως είναι σήμερα, χωρίς ρύθμιση, ευνοεί αυτό το αλισβερίσι. Και αυτό θα το κόψουμε από τη ρίζα του! Αυτός είναι ο ρόλος της Αριστεράς.
Το δεύτερο είναι η ιστορία που αποκαλύφθηκε πρόσφατα, με την ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στη Βουλή, για τη συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με την εταιρεία επεξεργασίας δεδομένων Palantir, που αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου στην υπόθεση της παράνομης επεξεργασίας και διανομής (ή μάλλον, πώλησης) προσωπικών δεδομένων του πολίτη σε εταιρείες, κυβερνήσεις, μυστικές υπηρεσίες, ακόμα και ιδιωτικούς στρατούς.
Δεν είναι θέμα, βεβαίως, στα κεντρικά, συστημικά media, αλλά είναι θέμα.
Ο κύριος χρηματοδότης αυτής της εταιρείας είναι ο κύριος Πήτερ Τιλ, γνωστός για τις ακροδεξιές ιδέες του, τη χρηματοδότηση διάφορων προσωπικοτήτων του διαδικτύου που διακινούν συστηματικά fake news, όπως ο Τζέιμς ‘ο Κήφ και “το λατρεμένο παιδί των μυστικών υπηρεσιών ανά τον κόσμο” σύμφωνα με ρεπορτάζ του BBC και της Deutsche Welle!
Τι είδους συμφωνία έχει κάνει η κυβέρνηση του κυρίου Μητσοτάκη με την εταιρεία αυτή; Ποιά δεδομένα χρειάζεται και για ποιο σκοπό; Και πώς αγγίζει αυτό την τηλεργασία; Με πολλούς τρόπους, και κυρίως με το γεγονός ότι, όσο περισσότερο εκτεθειμένος είναι κάποιος στο ψηφιακό περιβάλλον, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να εξαπατηθεί ώστε να παραχωρήσει πρόσβαση σ’ αυτά, ή να υποκλαπούν μέσα από τα κενά ασφαλείας που δημιουργεί η πρόχειρη υποδομή που στήνεται πίσω από την τηλεργασία.
Εχει επίσης να κάνει με το γεγονός ότι, όσο μια ψηφιακή ελίτ πανηγυρίζει για την έλευση του 5G στη χώρα μας (και σωστά κάνει), ένα 40% των πολιτών αυτής της χώρας παραμένει ψηφιακά αναλφάβητο σε βαθμό που δεν ξέρει να στείλει ένα email.
Στο μεταξύ, τι συμβαίνει στην Ευρώπη;
Μεταξύ των νομικών μέσων που προστατεύουν τους τηλεργαζόμενους στην Ευρώπη, είναι σημαντικό να αναφέρω πρώτα τη συμφωνία-πλαίσιο για την τηλεργασία που υπεγράφη το 2002 από τα ευρωπαϊκά συνδικάτα, η οποία στη συνέχεια ενσωματώθηκε στην εθνική νομοθεσία ή στις συλλογικές συμβάσεις. Η ίδια η ΕΕ είχε ήδη νομοθετήσει σχετικά με το θέμα:
Το 1989 με την οδηγία για τη βελτίωση της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων στην εργασία, και το 2003 με την οδηγία για την οργάνωση του χρόνου εργασίας.
Σε αυτά προστίθενται, το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία (2014-2020) και άλλες οδηγίες και πρόσθετες διατάξεις.
Eμείς, η Αριστερά, η πολιτική μας ομάδα The Left, υποστηρίζουμε ήδη το ζήτημα του Ευρωπαϊκού Kατώτατου Mισθού, που συζητείται ήδη στην ΕΕ – ούτε αυτό είναι θέμα στα δελτία Ειδήσεων και τα μεγάλα ενημερωτικά sites. Το θέμα του Κατώτατου μισθού συζητείται με τη λογική της σύγκλισης, θέλουμε Ευρωπαϊκό Κατώτατο Μισθό αλλά δεν θέλουμε να πέσει ο Σουηδός στα ελληνικά επίπεδα, θέλουμε ο Έλληνας εργαζόμενος να συγκλίνει με τον Γερμανό, το Σουηδό, το Δανό ή το Γάλλο…
Εμείς λοιπόν υποστηρίζουμε αυτό το θέμα, και την πρόταση ή οδηγίας για το δικαίωμα στην αποσύνδεση.
Σε εξέλιξη βρίσκεται ακόμα, η συζήτηση για τους κανόνες και τα πρότυπα στην ψηφιακή οικονομία και την προστασία των δικαιωμάτων των ανθρώπων (και έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας). Ωστόσο, τον περασμένο Δεκέμβη, η Κομισιόν παρουσίασε δύο οδηγίες για να ρυθμίσει το χάος των Big Tech (μπιγκ τεκ): Digital Service Act & Digital Markets Act.
Τις προάλλες, είχαμε καλεσμένο στην πολιτική μας ομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκο Κοινοβούλιο, The Left, τον επίτροπο απασχόλησης Νίκολας Σμιτ. Σοσιαλδημοκράτης πολιτκός, από το Λουξεμβούργο. Θέλω να σας διαβάσω τα ερωτήματα που του έθεσα, και στα οποία ο ίδιος απάντησε λέγοντας ότι “έχουμε δίκιο”. Θα πείτε «είναι νίκη;». Όχι, αλλά είναι ένα βήμα, και έχει μια αξία.
Είπα λοιπόν στον Επίτροπο «Κύριε Σμιτ, αυτό που θα ακούσετε ΔΕΝ είναι ουτοπία. Είναι η θέση που πιστεύω ακράδαντα ότι πρέπει να πάρει η ενωμένη Ευρώπη, απέναντι στις υποσχέσεις της τεχνολογικής συνδρομής στην εργασία – και την υπεραξία που θα προκύψει.
Πώς θα διαχειριστούμε αυτό το νέο, παραγωγικό περιβάλλον, κύριε Σμιτ; Θα προβάλουμε – ή μάλλον – θα νομοθετήσουμε τα λογικά αιτήματα;»
Γιατί το βασικό θέμα είναι οτι εμε.ις παλεύουμε στη νομοθέτηση. Αν είμασταν εμείς η κυρίαρχη ιδεολογική αντίληψη σήμερα στον κόσμο θα λέγαμε «όχι στην τηλεργασία;». Θα την αξιοποιούσαμε, αλλά το θέμα είναι προς όφελος ποιων; Αυτό είναι το κυρίαρχο ζήτημα, ποιος νομοθετεί.
Έβαλα λοιπόν στον Επίτροπο μεερικά λογικά και δίκαια αιτήματα:
- Λιγότερες ώρες εργασίας μέσα στην εβδομάδα.
- Προστασία των θέσεων εργασίας.
- Δίκαιες αμοιβές, άμεσα συνδεδεμένες με τα κέρδη που φέρνει η υπερπαραγωγή.
- Έλεγχο των επιχειρήσεων, από κρατικές δομές, ώστε να τις προφυλάξουμε από τον “ακόρεστο, πάντα ανικανοποίητο εαυτό του καπιταλιστή.
- Δημιουργικό πεδίο για τον άνθρωπο – εργαζόμενο.
Εκεί λοιπόν κάποια στιγμή ο κύριος Σμιτ είπε «έχετε δίκιο». Να λοιπόν, μπορούμε να κάνουμε ρωγμές για να δημιουργήσουμε συνθήκες για μεγάλες ανατροπές.
Στην εργασία, η τεχνολογία είναι η μεταβλητή, κύριοι συνάδελφοι. Η σταθερά είναι πάντα ο άνθρωπος.
